IJS is HOT
Als er 1 onderwerp is waar veel verwarring over is ontstaan, dan is het wel het gebruik van ijs in sport en blessure revalidatie. En dat heeft een goede reden.
Wanneer iemand zijn enkel verstuikt, grijpen de meesten van ons naar een icepack. Wanneer we voetballers geblesseerd zien raken, worden ze in ijs ingepakt voordat ze zelfs maar van het veld zijn gedragen. IJs lijkt een ingebakken onderdeel van acuut blessuremanagement te zijn geworden. Maar is dit terecht?
Het eerste onderzoek naar ijs als onderdeel van acuut blessuremanagement dateert uit 1978 toen de term RICE (Rest, Ice, Compression & Elevation) in het leven geroepen. Het idee achter het gebruik van ijs was het terugdringen van de ontstekingsreactie om zodoende het herstelproces te versnellen. Ruim 20 jaar hebben we blessures behandeld volgens RICE, nog voordat de P (van protection) werd toegevoegd (PRICE). Weer 14 jaar later werd PRICE vervangen door POLICE (Protection, Optimal loading, Ice, Compression, Elevation).
Onderzoek heeft sindsdien aangetoond dat met name de ‘optimale belasting’ het herstelproces ondersteund door celregeneratie in de vroege fase van een ontsteking. Aan de andere kant geeft rust (of gebrek aan beweging) juist vertraging in het herstelproces.
Momenteel is er overeenstemming in de literatuur dat ijs pijn verminderd omdat het de temperatuur van de huid verlaagd. De meeste mensen geven daarom aan dat ijs ervoor zorgt dat blessures beter voelen, in ieder geval op de korte termijn. Het heeft echter geen impact op onderliggende spieren, de temperatuur van de spieren blijft onveranderd. In 2014 komt er overeenstemming dat zowel ijs als rust het herstelproces vertraagd in plaats van versneld.
Wanneer we onszelf blesseren, geeft ons lichaam een signaal af naar onze ontstekingscellen (macrofagen) die op hun beurt hormonen loslaten (IGF-1). Deze cellen starten het genezingsproces op, door het afstoten van beschadigd weefsel. Wanneer we ijs gebruiken om de ontstekingsreactie te remmen, verhinderen we het lichaam om IGF-1 los te laten en daarmee verstoren we het natuurlijk herstelproces.
Sinds 2019 bestaat het blessure management protocol uit: PEACE & LOVE (protection, elevation, avoid anti inflammatory drugs, compression, education & load, optimism, vascularisation & exercise).
IJs blijkt dus niet nuttig in de behandeling van acute blessures. Maar moeten we het dan helemaal niet meer gebruiken?
In gevallen van veel of langdurige zwelling die de ‘range of motion’ zodanig beperkt dat spieren niet meer ‘optimaal belast’ kunnen worden voor herstel. Denk aan een ernstige enkelverstuiking, waar de zwelling zo aanwezig is dat er weinig of geen beweging in het gewricht mogelijk is. Een ander voorbeeld is een beweegbeperking van de bovenbeenspier veroorzaakt door zwelling om het kniegewricht, bijvoorbeeld na een voorste kruisband operatie.
In deze omstandigheden kan ijs positief bijdragen, omdat het doel niet het voorkomen van alle zwelling is, maar om het enigszins te beperken, waardoor de druk op het weefsel wat wordt verlicht en daarmee de spierfunctie verbeterd.
Vragen over blessure’s en koelen? Laat het even weten, we helpen je graag op weg!